ارزیابی اثربخشی برنامه غربالگری کم کاری مادرزادی تیروئید نوزادان در شهرستان سردشت از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۳: مطالعه مقطعی متوالی

پیش زمینه و هدف: کم کاری مادرزادی نوزادان یکی از شایع ترین اختلالات هورمونی و از مهم ترین علل قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی محسوب می گردد که انجام و اجرای برنامه غربالگری برای آن توصیه شده است. این مطالعه با هدف ارزیابی اثربخشی برنامه غربالگری کم کاری مادرزادی تیروئید نوزادان در شهرستان سردشت طی سال های 1387 تا 1393 انجام شده است. مواد و روش کار: در مطالعه مقطعی متوالی حاضر، داده های مربوط به 10945 نوزاد، طی سال های 1387 تا 1393 به روش سرشماری از فرم های مربوط به غربالگری این بیماری، پس از انجام هماهنگی های لازم و کسب مجوز از معاونت بهداشتی، استخراج و مورد تجزیه و تحیل آماری قرار گرفت. یافته ها: از 17245 نوزاد متولد شده در طی سال های ذکر شده، 17074 نوزاد غربالگری شده، 171 نوزاد غربالگری نشده بودند که درمجموع داده های 10945 نوزاد (5582 پسر، 5363 دختر) در دسترس و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برنامه غربالگری با میزان پوشش 99 درصدو میزان فراخوان 5/4 درصد بوده که از بین موارد فراخوان شده 12.5 درصد آن ها مبتلا به اختلال مورد نظر بودند. و میزان شیوع از سال 1387 تا 1393 حدود 6/6 مورد در هر هزار تولد محاسبه گردید. 2 درصد نمونه های خون ارسالی به آزمایشگاه نامطلوب گزارش شدند و میانگین زمان شروع به درمان در موارد شناسایی شده 26.74 روز پس از تولد به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: برنامه غربالگری با شناسایی 114 نوزاد مبتلا در طول این دوره هفت ساله مطالعه حاضر و تحت پوشش و درمان قرار دادن 100 درصد موارد شناسایی شده به منظور کاهش معلولیت های جسمی و ذهنی در آن ها تا حد قابل قبولی اثربخش و موفقیت آمیز عمل نموده است. در بعضی از شاخص ها مانند زمان نمونه گیری بار اول و میانگین زمان شروع به درمان نوزادان مبتلا جای ارتقا دارد و در این زمینه باید جهت ارتقا شاخص های ذکر شده و درنتیجه رسیدن به اهداف نهایی برنامه بیشتر تلاش شود.